Inteligjenca Artificiale (AI) po përhapet me shpejtësi në çdo industri dhe Kosova nuk është përjashtim. Ekspertët e teknologjisë paralajmërojnë se deri në vitin 2030, automatizimi dhe sistemet inteligjente mund të zëvendësojnë deri në 30% të punëve aktuale, kryesisht ato që kërkojnë detyra të përsëritura dhe punë manuale.
Në sektorët si administrata, call-center-et, financat, transporti dhe marketingu, bizneset kanë filluar të përdorin mjete të avancuara që automatizojnë detyrat e përditshme. Programet e AI mund të analizojnë dokumente, të menaxhojnë klientë, të krijojnë raporte dhe të ofrojnë shërbime pa ndërhyrje njerëzore, duke ulur kostot për kompanitë – por duke rritur frikën tek punëtorët.
Megjithatë, ekspertët theksojnë se AI nuk do të shkatërrojë vetëm vende pune – ajo do të krijojë të reja, sidomos në teknologji, zhvillim software-i, analizë të të dhënave, menaxhim sistemesh dhe dizajn. Sfidë e madhe për Kosovën mbetet mungesa e trajnimeve dhe programeve që i përgatisin të rinjtë për këto profesione.
Sipas organizatave ndërkombëtare, vendet që adoptojnë shpejt teknologjinë fitojnë më shumë, ndërsa ato që vonohen rrezikojnë të humbin konkurrencën. Për Kosovën, ky është momenti ideal për të investuar në edukim digjital dhe certifikime profesionale – përndryshe shumë punëtorë mund të mbesin pas.
Nëse qeveria, universitetet dhe sektori privat nuk ndërhyjnë me plan të qartë, vitet e ardhshme mund të sjellin ndryshime të mëdha në tregun e punës, duke e bërë AI një nga faktorët kryesorë që formësojnë të ardhmen ekonomike të vendit.