Në pranverën e vitit 1999, Kosova u përball me një nga periudhat më të errëta të historisë së saj moderne. Operacionet e NATO-s dhe përpjekjet lokale për shpëtimin e civilëve u bënë vendimtare për të ndalur masakrat dhe zhdukjen e popullsisë shqiptare. Një nga operacionet më të rëndësishme ishte evakuimi i civilëve në zonat malore dhe krijimi i korridoreve të sigurisë.
Ky operacion, i mbështetur nga banorët lokalë dhe grupe të organizuara të rezistencës, u zhvillua në kushte tepër të vështira. Qindra familje u strehuan në male, shpella dhe zona të pyllëzuara, duke qëndruar për javë të tëra në mungesë uji, ushqimi dhe ndihme mjekësore. Megjithatë, falë informacioneve të brendshme dhe koordinimit të kujdesshëm, shumë prej tyre arritën të shmangin kapjen dhe deportimet masive.
Ky operacion u bë i mundur falë rezistencës vendore dhe mbështetjes ndërkombëtare. Forcat e NATO-s bombarduan pozicionet kyçe, duke zvogëluar aftësinë e forcave serbe për të avancuar dhe duke krijuar hapësirë për shpëtimin e civilëve. Pas intervenimit, mijëra njerëz arritën të dalin të gjallë dhe të kthehen në shtëpitë e tyre.
Operacioni mbetet një nga kapitujt më të rëndësishëm në historinë e Kosovës, sepse tregoi forcën e bashkëpunimit mes qytetarëve dhe ndikimin që mund të ketë ndërhyrja ndërkombëtare në momente kritike. Sot, dokumentet, rrëfimet personale dhe arkivat po dalin më shumë në dritë, duke na lejuar të kuptojmë më thellë se sa e rrezikuar ishte popullsia civile gjatë asaj periudhe dhe sa e rëndësishme ishte ndërhyrja e NATO-s për mbijetesën e tyre.
